Cách mạng xã hội, canh tân đất nước, kiện toàn con người, là sứ mệnh của tất cả những ai còn quan tâm đến viện làm đẹp cuộc đời, không phân biệt giới tính, nghề nghiệp hay giai tầng xã hội, trí thức hay công nông. Thế nhưng, cộng sản đã phân ranh giới giữa trí thức và công nhân lao động, đề cao công nông là thành phần kiến tạo xã hội, còn trí thức chỉ là cặn bã của xã hội, thua cả “cục phân”. Một đàng, theo kinh điển, cộng sản coi trí thức chỉ là bọn người ăn bám xã hội “dài lưng tốn vải ăn no lại nằm”, nhưng đàng khác, rút kinh nghiệm lịch sử, cộng sản lại thấy trí thức có khả năng làm thay đổi bộ mặt xã hội, nên sợ trí thức hơn là khinh thường trí thức. Hiện nay, trước trào lưu dân chủ hóa toàn cầu, cộng sản Việt Nam thật sự sợ trí thức nên mới chủ trương đàn áp trí thức thẳng tay, bịt miệng, bỏ tù, quản chế hay bôi nhọ, nhằm loại bỏ trí thức ra khỏi đội ngũ “con cháu Bác”.Nhưng cộng sản Việt Nam đã lầm, vì chắc chắn, đàn áp trí thức chính là con đường tự diệt của cộng sản.
Thật vậy, lich sử đã chứng minh rằng, chính giới trí thức là đòn bẫy nâng cao xã hội, kiến thiết quốc gia và thăng tiến con người. Cách Mạng Pháp có được là nhờ những nhà tư tưởng như Montesquieu, Jean Jacques Rousseau. Chính chủ thuyết cộng sản cũng bắt nguồn từ các đầu óc lớn như Marx, Angel Rồi cũng chính trí thức đã đẩy lui cộng sản vào bóng tối.Có thể coi tư tưởng canh tân của Gorbachev là đòn bẫy của công cuộc dân chủ hóa nước Nga. Đông Âu sụp đổ nhanh chóng cũng nhờ trình độ dân trí cao. Cũng thế các quốc gia giàu mạnh tiên tiến cũng nhờ sự đóng góp của những khối óc, biết nhìn xa thấy rộng, nói chung là có viễn kiến như Lý Quang Diệu, Phác Chung Hy..
Có thể nói, cộng sản Việt Nam hiện nay đang tiếp tục theo đuổi chính sách đàn áp trí thức, là vì sợ trí thức sẽ làm lung lay chiếc ghế của họ, hơn là vì coi rẻ trí thức theo kinh điển cộng sản.
Nhìn lại lịch sử Việt Nam, cộng sản Hà Nội đã chủ trương đàn áp trí thức ngay từ ban đầu. Những nhà cách mạng chân chính như Phan Bội Châu, Huỳnh Thúc Kháng, Khái Hưng, Lý Đông A.. đã bị cộng sản loại bỏ và tiêu diệt không nương tay. Điều đáng nói là cộng sản Việt Nam luôn coi Trung Quốc là mẫu mực chính trị cũng như văn hóa. Ngày nào, Tần Thủy Hoàng đã chỉ trương đốt sách, chôn sống nho gia, và Mao Trạch Đông đã phát động cuộc Cách Mạng Văn Hóa, chủ trương tiêu diệt trí thức và tất cả những sản phẫm văn hóa nho giáo, thì Việt Nam cũng rập khuôn Trung Quốc, chủ trương “Trí phú địa hào, đào tận gốc, trốc tận rễ.” Kết qủa là những nhà văn tên tuổi có tinh thần yêu nước chân chính trong nhóm Nhân Văn Giai Phẩm, tiêu biểu như Nguyễn Mạnh Tường, Trần Dần, Phùng Quán, Nguyễn Hữu Đang, Hữu Loan.. đã bị trù giập, người ở tù, kẻ về quê trồng rau, đạp xe , hốt rác! Thật mỉa mai, mãi đến 50 năm sau, gần ngày tổ chức đại lễ kỷ niệm ngàn năm Thăng Long, Hà Nội mới giả bộ xét lại, rêu rao là nhằm phục hồi danh dự cho vài nhà văn để gọi là sửa sai, là điều chỉnh lịch sử!
Đến năm 1975, ngay sau khi xâm chiếm miền Nam, cộng sản Việt Nam lại tái diễn chính sách đàn áp trí thức hủy diệt văn hóa tương tự như thời Nhân Văn Giai Phảm tại miền Bắc năm 1956. Tất cả sách báo, tất cả những sáng tạo văn chương nghệ thuật miền Nam đều bị tịch thu đem về trụ sở phường khóm đốt đi, đồng thời bỏ tù các nhà trí thức có lòng yêu nước chân chính như Trần Văn Tuyên, Nguyễn Mạnh Côn.. đã chết rũ liệt trong cái gọi là trại cải tạo!
Trong những năm gần đây, khi phong trào đấu tranh dân chủ phát khởi, các nhà trí thức nhập cuộc vận động dân chủ hóa Việt Nam và lên tiếng tố cáo cộng sản Việt Nam vi phạm nhân quyền, thì Hà Nội đã dùng mọi thủ đoạn trù giập không chút nương tay. Dương Thu Hương đã nguyện ở lại Việt Nam để “ỉa vào mặt chế độ” nhưng cuối cùng cũng phải rũ áo ra đi, qua Pháp sinh sống! Những nhà trí thức khác như bác sĩ Nguyễn Đan Quế, bác sĩ Phạm Hồng Sơn, nhà văn Trần Khải Thanh Thủy, giáo sư Nguyễn Thanh Giang, Trần Khuê, nhà báo Nguyễn Khắc Toàn, nhà bình luận Hà Sĩ Phu, thi sĩ Bùi Minh Quốc, đều bị Hà Nội sách nhiễu hành hạ đủ điều. Đặc biệt mới đây, Hà Nội đã nhắm thẳng vào giới luật sư là thành phần trí thức đại diện cho luật pháp và lẽ phải, để nhằm bóp nghẹt tiếng nói của công lý. Từ Lê Chí Quang, đến Lê Công Định, Lê Thị Công Nhân, Lê Quốc Quân, Lê Trần Luật, Nguyễn Văn Đài và đặc biệt là Cù Hà Huy Vũ. Sự kiên Hà Nội bắt giam tiến sĩ Cù Ha Huy Vũ là một sỉ nhục đối với dân chủ và pháp trị. Thật vậy, ban đầu kết tội luật sư Vũ là “liên hệ với gái mãi dâm”. Sau thấy lời kết án này vô căn cứ, lại đối qua tội “vi phạm quy chế hành chánh”. Thấy thế cũng không ổn, đành bóp méo sự thật, kết cho tiến sĩ họ Cù tội “chống phá nhà nước Việt Nam.” Những thủ đoạn bỉ ổi nói trên của Hà Nội đã làm thế giới bất bình phẫn nộ, và làm giới luật sư Việt Nam đoàn kết, quyết nắm chắt tay nhau bênh vực lẽ phải nói chung và luật sư Cù Hà Huy Vũ nói riêng. Tất cả đã đống thanh lên tiếng chống lại nhà nước cộng sản Việt Nam vi phạm nhân quyền, mà quyền phát biểu quan điểm, quyền tự do ngôn luận là quyền căn bản đã được bản Tuyên Ngôn Quốc Tế Nhân Quyền công nhận và Việt Nam đã đặt bút ký vào các Công Ước Nhân Quyền Quốc Tế. Luật Sư Cù Hà Huy Vũ chỉ thực thi quyền phát biểu quan điểm khi lên tiếng đòi dân chủ và kiện Thủ Tướng Nguyễn Tấn Dũng đã ký văn kiện mời Trung Quốc vào Việt Nam khai thác Bauxit tại tây Nguyên. Hành động của luật sư Vũ đã thể hiện lòng yêu nước chân chính, thể hiện quyền chính đáng của người trí thức, dám ăn dám nói để bênh vực lẽ phải, nên không thể bị kết tội một cách oan uổng và bất công như thế!
Cũng nên nói thêm rằng, tại nuớc cộng sản đàn anh Trung Quốc, hiện có những dấu hiệu khôi dậy ý thức dân chủ, tiêu biểu như Thủ Tướng Ôn Gia Bảo đã khẳng định phải “cách mạng thể chế, chứ không phải chỉ cải cách lẻ tẻ”. Đặc biệt nhất là tiếng nói đòi tự do dân chủ của 23 nhà trí thức Trung Hoa, như Lý Nhuệ, Chu Phái Chương, Chu Chiêu Minh, Hồ Tích, Lý Phổ..là một dấu hiệu rất khích lệ, làm hé lộ những tia hy vọng về những biến chuyển chính trị những ngày gần đây. Không biết các nhà cầm quyền cộng sản Việt Nam có nhận thức được hiện tượng đặc biệt đó không? Các nhà trí thức Việt Nam thì hẳn nhiên, đã nhận thức những dấu hiệu phấn khởi đó, và hẳn phải lên tinh thần rất nhiều, vì Trung Quốc là cái đầu đang nhúc nhích thì Việt Nam là cái đuôi cũng phải ngo ngoe..
Tóm lại, lịch sử chứng minh rằng, những thế lực phản bội con người, trước sau rồi cũng tàn tạ và bị đào thải. Việt Nam cũng nằm trong qũy đạo phản bội con người nói chung và người trí thức nói riêng, chắc chắn cũng sẽ rước lấy thảm bại trước sự vùng lên của con người và các thế lực nhân bản. Đàn áp trí thức là con đường tự diệt vậy.