Sáng 4.11, làng trên xóm dưới thôn Me, xã Nghĩa Trung, huyện Việt Yên (Vĩnh Phúc) đều chấn động về thông tin ông Nguyễn Thanh Chấn (52 tuổi) – một người đang mang trọng án – giết người - được trả tự do về với gia đình. Đây là vụ án hy hữu trong lịch sử tố tụng Việt Nam khi có người ra đầu thú nhận tội sau khi vụ án đã xảy ra được 10 năm.
Trước đó, ngày 15.8.2003, tại thôn Me, xã Nghĩa Trung (huyện Việt Yên, tỉnh Bắc Giang) đã xảy ra vụ án giết người, nạn nhân là chị Nguyễn Thị Hoan (sinh năm 1972, ngụ cùng thôn). Theo kết quả khám nghiệm hiện trường, khám nghiệm tử thi, nạn nhân bị nhiều vết thương ở đầu, mặt, bụng làm đứt động mạch, chảy máu và mất máu cấp… dẫn đến tử vong.
Lời của tòa
Phiên tòa phúc thẩm trước đây đã bác lời kêu oan của ông Nguyễn Thanh Chấn, với lập luận như sau: Tại phiên tòa phúc thẩm, bị cáo Chấn khai rằng mình đã phải nhận tội là do công an dùng nhục hình, ép buộc bị cáo phải nhận việc giết chị Hoan. Tuy nhiên, Tòa phúc thẩm nhận định những lời kêu oan này là “lời ngụy tạo không có căn cứ bởi tính manh nha, xảo trá của sự bịa đặt”. Tòa phúc thẩm cũng cho rằng tòa sơ thẩm quy kết ông Chấn theo điểm n, khoản 1, Điều 93 Bộ luật Hình sự về tội “Giết người” là “hoàn toàn có căn cứ, đúng người, đúng tội, không oan như lời nại ra của y”. Cùng với đó, Tòa phúc thẩm nhận xét: “Thực ra Nguyễn Thanh Chấn cố tình chối tội bởi sự mặc cảm về tội ác mà y đã gây ra cho người khác cùng với sự gieo rắc đau thương tang tóc cho gia đình nạn nhân, mặt khác hòng lẩn tránh sự lên án của dư luận xã hội và sự trừng phạt nghiêm minh của pháp luật”.
Ngày 28.9.2003, Cơ quan điều tra đã ra lệnh tạm giữ đối với ông Nguyễn Thanh Chấn; tiếp đó, ngày 29.9.2003, đã ra quyết định khởi tố bị can và ra lệnh tạm giam đối với ông Nguyễn Thanh Chấn về tội giết người.
Ngày 3.12.2003, Cơ quan điều tra đã ra bản Kết luận điều tra vụ án và chuyển hồ sơ đề nghị Viện kiểm sát truy tố bị can Nguyễn Thanh Chấn về tội giết người. Ngày 10.2.2004, VKSND tỉnh Bắc Giang ra bản Cáo trạng – quyết định truy tố bị can Nguyễn Thanh Chấn về tội danh này.
Đến ngày 26.3.2004, TAND tỉnh Bắc Giang đã mở phiên tòa sơ thẩm xét xử bị cáo Nguyễn Thanh Chấn và ra bản án tuyên bị cáo phạm tội giết người với mức án chung thân; bị cáo Chấn kêu oan và làm đơn kháng cáo. Ngày 26 và 27.7.2004, Tòa phúc thẩm TAND tối cao tại Hà Nội xét xử phúc thẩm vụ án, tuyên y án sơ thẩm.
Trong 10 năm Chấn thụ án, gia đình ông đã đi kêu oan khắp nơi nhưng không có kết quả. Diễn biến bất ngời của vụ án xảy ra khi vào ngày 25-10-2013, Lý Nguyễn Chung đã ra đầu thú và khai nhận đã thực hiện hành vi giết chị Nguyễn Thị Hoan vào tối ngày 15-8-2003 để cướp tài sản.
Sáng 4.11, VKSND Tối cao đã công bố quyết định tạm đình chỉ thi hành án và anh Chung được trở về với gia đình khi đang thụ án tại một trại giam tại tỉnh Vĩnh Phúc.
Từ sáng sớm, căn nhà nhỏ của anh Chấn đã tấp nập người đến thăm hỏi, chúc mùng gia đình. Mẹ, vợ và 3 người con đã lên Vĩnh Phúc đón ông Chấn từ tờ mờ sáng. 13 giờ 30, ông Chấn về đến nhà trong niềm sung sướng vỡ òa của người thân, gia đình và bà con chòm xóm.
Sau đây là những hình ảnh phóng viên Một thế giới ghi nhận được khi ông Chấn trở về nhà.
Từ sáng sớm, người nhà đã chuẩn bị làm cơm chờ ông Chấn trở về.
Chiếc xe đưa ông Chấn và gia đình trở về từ trại giam Vĩnh Phúc trở về nhà lúc 13h30.
Bà Nguyễn Thị Chiến, vợ ông Chấn ngất xỉu khi đưa chồng trở về đến nhà.
Ông Chấn (áo trắng) trong vòng tay của bà con chòm xóm.
Ông Chấn và mẹ ôm nhau khóc trước cổng nhà.
Theo nghi thức tâm linh của địa phươ, ông Chấn tắm rửa trước khi bước vào nhà để gột sạch xui xẻo.
Ông Chấn thắp hương hương khấn trước bàn thờ tổ tiên. Cha ông Chấn là một liệt sĩ.
Bà con hàng xóm đến chật nhà chúc mừng gia đình ông Chấn.
Ông Chấn khóc ròng trong vòng tay của gia đình.