Cập nhật: 04:05 GMT - thứ ba, 10 tháng 9, 2013
Tổng thống Obama cho hay ông sẽ hoãn kế hoạch tấn công quân sự Syria nếu như nước này chuyển vũ khí hóa học cho quốc tế kiểm soát.
Tuy nhiên ông nói ông không mấy tin vào khả năng chính phủ Syria sẽ làm điều này.
Hoa Kỳ cáo buộc Damascus phạm tội ác chiến tranh, trong đó có tội sử dụng vũ khí hóa học, nhưng chính phủ Syria bác bỏ điều này.Trong khi Quốc hội Mỹ thảo luận việc có thông qua kế hoạch tấn công hay không, hôm thứ Hai 9/9 Nga đề xuất Syria chuyển giao kho vũ khí hóa học của mình.
Tổng thống Mỹ cũng đã trả lời phỏng vấn một loạt đài truyền hình nhằm kêu gọi ủng hộ của người dân và trong Hạ viện, vốn lo ngại về kế hoạch tấn công mới ở Trung Đông.
Ông Obama tái khẳng định quan điểm là cần có một cuộc tấn công cục bộ để trừng phạt chính quyền của Tổng thống Syria Bashar al-Assad vì sử dụng vũ khí hóa học và ngăn chặn Syria lặp lại việc này.
Ông nói trên kênh ABC: "Tôi muốn bảo đảm việc duy trì quy tắc về không sử dụng vũ khí hóa học".
"Đây là vấn đề lợi ích quốc gia của chúng ta. Nếu chúng ta có thể làm việc này mà không cần tấn công quân sự thì tôi sẽ nghiêng về phương án đó."
Khi được ABC News hỏi liệu ông có hoãn tấn công nếu như ông Assad chuyển giao kiểm soát vũ khí hóa học của Syria, ông Obama trả lời: "Chắc chắn, nếu điều đó xảy ra".
Các đồng minh của Mỹ phản ứng dè dặt trước đề xuất Syria chuyển vũ khí hóa học cho quốc tế kiểm soát.
Thủ tướng Anh David Cameron nói tiêu hủy kho vũ khí hóa học là "bước tiến lớn" nhưng cảnh báo việc này có thể chỉ là "chiến thuật đánh lạc hướng". Ngoại trưởng Pháp Laurent Fabius kêu gọi ông Assad cam kết một cách nhanh chóng và nghiêm túc đối với kế hoạch này.
Thủ tướng Đức Angela Merkel thì nói đề xuất này khá thú vị nhưng bà hy vọng sẽ có hành động cụ thể nối tiếp.
Ủng hộ ít ỏi
Hiện tại ủng hộ tại Hạ viện Mỹ cho việc thông qua kế hoạch tấn công Syria còn khá ít ỏi, với hơn 230 trong số 433 thành viên tại thời điểm thứ Sáu tuần trước phản đối hoặc có thể sẽ phản đối việc tấn công.
Các cuộc trưng cầu ý kiến cũng cho thấy người dân Mỹ nghi ngờ hiệu quả của việc tấn công Syria. Theo một trưng cầu ý kiến của hãng AP vào hôm thứ Hai, chỉ có một trong năm người được hỏi tỏ ra tin tưởng rằng nếu không có phản ứng trước các vụ tấn công bằng vũ khí hóa học ở Syria thì các chính thể khác sẽ cảm thấy được khuyến khích làm theo.
Nhiều chính trị gia và người dân Mỹ cũng lo ngại rằng hành động quân sự sẽ kéo cả nước vào một cuộc chiến lâu dài và gây thù hằn rộng hơn trong khu vực.
Phát biểu của ông Obama được đưa ra sau khi Nga yêu cầu Syria chuyển vũ khí hóa học cho quốc tế kiểm soát và sau đó tiêu hủy chúng nhằm tránh bị Mỹ tấn công.
Ý tưởng này nảy sinh từ gợi ý của Ngoại trưởng Mỹ John Kerry.
Khi được hỏi tại một cuộc họp báo rằng liệu có việc gì mà Tổng thống Bashar al-Assad có thể làm để tránh bị tấn công quân sự hay không, ông Kerry trả lời rằng ông Assad có thể chuyển toàn bộ lượng vũ khí hóa học của ông cho quốc tế trong vòng một tuần tới.
Tuy các quan chức Hoa Kỳ sau đó nói ông Kerry chỉ lập luận chung chung chứ không đưa ra đề xuất cụ thể, Ngoại trưởng Nga Sergei Lavrov cho hay ông đã mang ý tưởng này ra bàn với người đồng nhiệm Syria Walid Muallem.
Ông Lavrov tiết lộ rằng ông đã đề nghị Syria "không chỉ chuyển vũ khí hóa học cho quốc tế kiểm soát mà sau đó còn hủy chúng".
Moscow là đồng minh chính của ông Assad trong suốt cuộc nội chiến kéo dài hai năm rưỡi nay.
Nga đã chặn ba nghị quyết về Syria tại Hội đồng Bảo an LHQ và bác bỏ cáo buộc của Mỹ rằng lực lượng của ông Assad đã thực hiện các cuộc tấn công bằng vũ khí hóa học tại ngoại ô Damascus hôm 21/8 làm 1.429 người chết.
Cảnh báo của Syria
Chính phủ Assad nói các vụ tấn công này là do bàn tay của quân nổi dậy.
LHQ đã gửi chuyên gia về vũ khí tới Damascus để điều tra.
Cũng trong thứ Hai 9/9, Tổng thư ký LHQ Ban Ki-moon nói rằng nếu các thanh tra viên kết luận rằng đã có việc sử dụng vũ khí hóa học thì ông sẽ cân nhắc việc yêu cầu Hội đồng Bảo an thông qua kế hoạch thiết lập một khu vực an toàn tại Syria, nơi vũ khí có thể bị tiêu hủy.
Trong khi đó, Tổng thống Assad đã trả lời phỏng vấn của kênh truyền hình Mỹ PBS, trong đó ông cảnh báo Mỹ không nên can thiệp vì Trung Đông đang "ngấp nghé nguy cơ bùng nổ".
Ông Assad tuyên bố: "Các ông sẽ phải trả giá nếu không xử lý quân khủng bố một cách khôn ngoan. Thế nào cũng sẽ có hậu quả".
"Chính phủ không phải là tổ chức quyền lực duy nhất trong khu vực. Ở đây có các đảng khác nhau, các phe nhóm và luồng tư tưởng khác nhau."
Ông Assad không giải thích liệu đây có phải là đe dọa rằng các nhóm mà Syria trước nay vẫn hỗ trợ như Hezbollah có thể tấn công trả đũa, hay các nhóm liên quan tới al-Qaeda có thể lợi dụng tình hình hay không.
Một lần nữa ông bác bỏ cáo buộc sử dụng vũ khí hóa học và tuyên bố không có bằng chứng nào cho thấy chính phủ của ông đứng đằng sau vụ tấn công 21/8.